In de raad kan een raadslid bij de behandeling van een raadsvoorstel een amendement indienen. Hierbij moet de bedoeling van het voorstel gelijk blijven, maar op (belangrijke) onderdelen kunnen wijzigingen worden voorgesteld.
Een raadslid kan schriftelijke (vaak actuele) vragen aan het college van B&W stellen. Het college dient deze vragen binnen 15 werkdagen te beantwoorden of als het raadslid daarom vraagt in de eerstvolgende raadsvergadering.
De gemeenteraad ontvangt iedere maand voorstellen vanuit het college van burgemeester en wethouders. Om in te kunnen spelen op belangrijke onderwerpen houdt de griffie een lijst bij wanneer bepaalde voorstellen verwacht kunnen worden. Zo kan de gemeenteraad zelf invullen wanneer zij bijvoorbeeld extra informatie voorafgaand aan het voorstel willen ophalen.
De raad kan door het college van burgemeester en wethouders geïnformeerd worden. Eén van die mogelijkheden is de memo waarin het college een stand van zaken of informatie geeft over bepaald onderwerp.
Een raadslid kan bij de bespreking van een raadsvoorstel een motie indienen. Een oproep aan het college van B&W om iets wel of niet te doen. Ook kan een motie vreemd aan de orde van de dag worden ingediend rond een willekeurig onderwerp.
Onderwerpen die extra aandacht hebben/vragen van de gemeenteraad, kunnen een of meerdere raadsleden worden opgevoerd als raadsonderwerp. Op deze wijze kan de raad beter de vinger aan de pols houden.
Een raadslid kan in een raadscommissie of in de raad een toezegging vragen aan een lid van het college van B&W (portefeuillehouder). Hierbij is het nodig dat een portefeuillehouder zegt: "Ik zeg u toe, dat ....".